پروفسور ملک­زاده متولد 1330 شهرستان کازرون و برگزیده جایزه علامه ­طباطبایی از سوی بنیاد نخبگان می­باشد. ایشان موسس بزرگ­ترین مرکز مطالعه بررسی سرطان و بیماری ­های مزمن خاورمیانه و ملقب به پدر کوهرت ایران هستند. به دلیل تحقیقات در زمینه سرطان دستگاه گوارش و اثبات سرطان­ زایی تریاک، ایشان برنده مدال آژانس بین ­المللی سرطان می­باشد. این استاد فرزانه جزو دانشمندان یک درصد برتر جهان با بالاترین میزان ارجاع علمی در پزشکی بالینی از سال 1390 تا کنون می ­باشد. هم­چنین دریافت نشان برتر پژوهش توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای مجله پزشکی ایران از دیگر افتخارات این استاد می­ باشد. ایشان به مدت چهار­سال وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، حدود هفت سال معاون آموزشی و پژوهشی بهداشت، پنج سال رئیس دانشگاه شیراز، هفت سال معاون پژوهشی و دبیر فرهنگستان علوم پزشکی و هفده سال رئیس بخش کبد و گوارش بودند.

در تاریخ 28 اردیبهشت­ ماه سال جاری، بصورت مجازی و در سطح ملی سخنرانی پروفسور ملک­ زاده برگزار گردید. در این برنامه پروفسور ملک­ زاده به تشریح فعالیت ­های خود پرداخت. گزیده ­ای از سخنان ایشان به شرح زیر است:

"ما در زندگی به دنبال سلامت مردم و جامعه بودیم و سلامت در حقیقت مهم­ترین نشانه توسعه­ یافتگی کشور است. علاوه­ بر این سلامت می ­بایست برای همه افراد جامعه باشد نه فقط افراد برخوردار، که این مفهوم بسیار مهمی است. اساسی­ ترین کار برای سلامت، پژوهش است که علت بیماری را بفهمیم و براساس شواهد علمی قوی و اندازه گیری آن­ها سلامت را به جامعه برگردانیم و عوامل بیماری زا را حذف کنیم. در طی مطالعه بزرگی به نام مطالعه جهانی بار بیماری­ ها از سال 1990 با همکاری 48 دانشمند از 32 مرکز تحقیقاتی از 50 کشور جهان مشاهده شد، ایران دارای 370هزار مرگ در سال است که حوادث جاده ­ای اصلی­ ترین عامل مرگ است. بعد از آن به ­ترتیب، بیماری­ های قلبی و عروقی و سرطان ­ها عامل مرگ هستند. طی چهل سال گذشته با تلاش ­های زیادی که انجام دادیم توانستیم در ایران امید به زندگی را از بدو تولد تا 22 سالگی افزایش دهیم.

این استاد فرزانه در خصوص زیبا­ترین و موثرترین فعالیت خود در طی زندگیشان، بیان کردند: "پژوهشکده بیماری های کبد و گوارش موثر­ترین فعالیت من بود. در این پژوهشکده با تشکیل یک تیم متشکل از جوان­ ها و پزشک­ های عمومی برای شروع فعالیت ­های تحقیقاتی آغاز به کار کرد. روز به روز این مجموعه تحقیقاتی بزرگ ­تر و مراکز دیگری به آن اضافه شد. در این پژوهشکده ایجاد کمیته اخلاق جزو اولین کار­هایی بود که انجام شد. هر تحقیقی که در این مرکز انجام می­ شد می ­بایست از اصول اخلاقی پیروی کند. با نگاهی به کل کشور و بررسی مناطق مختلف، مشخص شد، اردیبل در شمال غرب (بیشترین میزان شیوع سرطان معده) و گنبدکاووس در شمال ­شرق استان گلستان (بیشترین میزان سرطان مری در دنیا) بهترین مناطق برای تحقیق و پژوهش است. همیشه جهت شروع کار تحقیقاتی نیاز به یک پرسش اصلی است؛ سوالی که مطرح شد در این باره، این بود که علت اینکه سرطان مری در این نقطه از کشور از سراسر دنیا بیشتر است، چیست. از سوی دیگر چرا سرطان معده در استان اردبیل زیاد است. برای این منظور با سفر­های متعدد به اردبیل، کلینیکی به نام ارس در این استان افتتاح شد تا با اندوسکوپی افراد، دلیل سرطان معده مشخص شود. علاوه بر این در استان گلستان کلینیکی به نام اترک افتتاح شد که یک مرکز پژوهشی، درمانی و خدمات مشاوره ­ای بود. این مرکز متشکل از جوان­ هایی بود که مرتبا در آن­جا مستقر بودند و همیشه امکانات برای اندوسکوپی افراد فراهم بود. در واقع گلستان به دلیل میزان شیوع سرطان که از سراسر دنیا بیشتر بود بهترین منطقه برای مطالعه کوهرت بود. به همین منظور دانشمندان سایر مناطق دنیا علاقه مند به همکاری در این طرح بودند. طی جلسات متعدد با دانشمندان صاحب نظر سایر کشور­ها از جمله آمریکا، اروپا، چین و حتی برزیل طرح تحقیقاتی کوهرت معرفی و بررسی شد. از مهم­ترین کار­ها زمانی که آدمی خواهان کار بزرگ است، همکاری و ارتباط فی­ مابین می­ باشد. جهت انجام کار بزرگ می­بایست تشکیل تیم داد؛ تیم باید بین ­المللی باشد زیرا علم به همکاری بین المللی نیاز دارد. تقریبا با همه دانشگاه­ های دنیا که برترین بودند تماس حاصل شد و همه ابراز علاقه کردندکه در این طرح همکاری کنند. به مدت 20 سال برنامه ریزی شد که به ترتیب، نظام ثبت سرطان، مطالعات اولیه، مطالعه کوهرت و پیشگیری از سرطان انجام شود.

تعداد 50045 تن از 336 روستای گنبد­کاووس استان گلستان از سنین 40 تا 70 سال انتخاب و وارد مطالعه شدند (از سال 1383 تا 1387). از جمعیت مذکور مجموعه سوالات اعم از شیوه زندگی، معاینات، نمونه ­برداری­ های بیولوژیک و ... انجام شد. همکاری مردم این استان در این مطالعه بسیار عالی بود زیرا 10 سال قبل از شروع این مطالعه بزرگ، با تاسیس کلینیک اترک و برخورداری مردم از خدمات رایگان کلینیک، مردم به تیم ما معتمد شده بودند. برای 50045 تن، فشار خون، آزمایش بررسی دهان، قد و وزن،  آزمایش تغذیه، تعیین وزن تغذیه و اندازه ­گیری درجه حرارت چای انجام، که این کار اولین بار در سطح دنیا اجرا شد. علاوه بر این نمونه خون، مو و ادرار همه افراد در یخچال ­های منفی هفتاد درجه نگهداری می­شد که جمع­ آوری این اطلاعات سه سال طول کشید که مطالعه مذکور مرتبا ادامه دارد. جهت دقیق بودن اطلاعات، آزمایشات یاد­شده برای 12000 تن از این جمعیت مجددا تکرار شد تا تعیین شود آیا افرادی که یک جا زندگی می­کنند، زندگیشان عوض شده است یا خیر.

یکی از مهم ­ترین دستاورد­های این مطالعه این بود که توانستیم مطالعه مذکور را انجام دهیم و کار­ها به صورت پیوسته انجام شد. به منظور این طرح حدود 300 بهورز در روستا­ها داشتیم که مرتبا از روند کار گزارش ارسال می­کردند. هدف اصلی این مطالعه گسترده، تشخیص عامل سرطان بود که این بیماری عوامل مختلفی شامل مصرف تریاک، بهداشت دهان و دندان، چای داغ و آبی که مردم این استان از آب انبار مصرف می­ کردند، داشت. همچنین مصرف کم سبزی و میوه و فعالیت فیزیکی کمی که مردم داشتند از دیگر عوامل سرطان مردم این استان بود.

در طی این مطالعه گسترده، مهم­ترین یافته ما این بود که به دنیا ثابت کردیم که تریاک سرطان زا است. تریاک از تنباکو سرطان زا تر است. علاوه بر این در مطالعات نشان داده شد که تریاک 86 درصد خطر مرگ را افزایش می ­دهد.

موارد ذکر شده نتایج 20 سال مطالعه و بررسی بود، زمانی که دنیا مقالات و گزارشات را مشاهده کرد، ضمن تایید اینکه تریاک یکی از عوامل مهم سرطان است یک منوگراف برای تریاک بیرون آمد (منوگراف سازمان بهداشت جهانی در مورد سرطان­زایی تریاک) که 400 نفر از دانشمندان آن را تایید کردند. موضوع بسیار جدی این است که 40 درصد تریاک دنیا در ایران مصرف می­ شود. از سوی دیگر مشخص شد همان قدری که تریاک سرطان زا است، چای داغ نیز از عوامل مهم سرطان مری است. از دیگر دستاورد­های این مطالعه ایجاد بیوبانک بود که خون و ادرار 50000 تن در فریزر­های منفی 70 درجه نگهداری شد که در حال حاضر 12000 نفر از جمعیت هدف فوت شدند که طی بررسی­ های انجام شده مشاهده شد که 3000 نفر از این جمعیت به دلیل بیماری قلبی فوت کردند. مشخص شد که علت مرگ 5 تا 6 درصد افراد کوهرت گلستان سرطان بوده است، اما مهم­ترین علت مرگ این جمعیت سکته­­ های مغزی و قلبی بود که ایرانی­ها ده سال زود­تر از سایر افراد دنیا دچار سکته می­شوند. به این فکر افتادیم با دادن دارو از این سکته ­ها جلوگیری کنیم اما به دلیل تعداد افراد زیاد و اینکه مردم از خوردن قرص­ های زیاد در طول روز امتناع می­ کنند، قرصی درست کردیم که ترکیبی از قرص­ های فشار خون، چربی، انعقاد خون و ... باشد. که این کار به مطالعه پلی ایران نام گرفت. بعد از پنج سال متوجه شدیم افرادی که قرص پلی پروپیل مصرف می­کنند سکته قلبی و مغزی در آن­ها تا 50 درصد کاهش می ­یابد. در واقع با این کار راهی پیشنهاد کردیم که از مرگ زود­رس پیشگیری کنیم و امید است که این کار در تمام نقاط ایران انجام شود.

از دیگر کار­ها، زمانی که من معاون تحقیقات بودم این بود که ظرفیت تحقیقات پزشکی را بالا بردم، در حقیقت این کار با هدف دانشمند پروری و تربیت رهبرانی برای آینده پزشکی ایران بود.

تمامی این کار­ها، تحقیقات و مطالعات نشان دهنده این است که در همین کشور خودمان توانایی انجام کار­های بزرگ را داریم و چه بسا اگر من در خارج از کشور بودم نمی­توانستم این چنین مطالعات قوی و بزرگی را انجام دهم.